Znaczenie klocków w rozwoju dziecka

Zabawki, a szczególnie klocki odgrywają znaczącą rolę w rozwoju dziecka. Klocki drewniane lub z tworzyw sztucznych poprzez dużą różnorodność tj. różny wymiar, kształt, kolor, ciężar, inspirują dziecko do wykorzystania ich w zabawach konstrukcyjnych i tematycznych. Zestawy klockowe są doskonałym materiałem dla urozmaiconej, twórczej i samodzielnej działalności dziecka. Samodzielne konstruowanie i realizowanie fantazji budowlanych daje dziecku wiele radości i stanowi dla niego okazję do nabywania nowych doświadczeń, a tym samym odgrywa ważną rolę w rozwoju umysłowym i fizycznym dziecka.

Zabawa z wykorzystaniem klocków powoduje lepsze przyswajanie nowych faktów i wiedzy związanej z kulturalnym i społecznym otoczeniem, rozwija sprawność umysłową, utrwala zdobyte doświadczenia, umożliwia odtwarzanie przebiegu wydarzeń co stwarza warunki sprzyjające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu. Zabawa klockami daje dziecku okazję do doskonalenia sprawności manualnej, koordynacji spostrzeżeń wzrokowych z ruchem ręki, kształtowania precyzji w układaniu co stwarza warunki sprzyjające prawidłowemu rozwojowi fizycznemu. Budowanie własnych projektów wyrażonych określoną formą konstrukcyjną wymaga od dziecka twórczego myślenia. Budując - dziecko wykonuje różne czynności przestrzenne, uczy się wydzielać obszary (wewnątrz i na zewnątrz), uczy się określać kierunki (na dole i na górze), zapoznaje się z kolejnością następujących po sobie czynności, uczy się szeregowania, dopasowywania oraz rozróżniania form i kształtów. Uzyskane w trakcie zabawy spostrzeżenia ułatwiają dziecku przyswajanie pojęć matematycznych i samodzielne zdobywanie doświadczenia.

Komplety klocków o zróżnicowanym kształcie mogą być używane do budowania własnych konstrukcji, wówczas dziecko ma możliwość kształtowania własnych mechanizmów wyobraźni (planowanie, przemyślenie, realizacja projektu, nadanie nazwy powstałej budowli) lub według podanego wzoru, co pozwala dziecku na uczenie się różnych możliwości stosowania elementów należących do kompletu. Klocki z tworzyw sztucznych np.: typu Lego, dają dziecku możliwość wykazania się własną inwencją twórczą, gdyż w odróżnieniu od klocków drewnianych są lekkie, a sposób ich łączenia pozwala uniezależnić budowanie od rodzaju podłoża i częściowo od stopnia nachylenia. Łączenie takie pozwala na manipulację całymi konstrukcjami.

Zabawę klockami (według M. Marchewy Pichlińskiej) określa się jako zadanie typu dywergencyjnego, obejmujące zestaw elementów służących do zabawy, polegającej na manipulacji nimi w celu zbudowania zorganizowanego układu. Klocki, inspirując dziecko do twórczych zachowań, przyczyniają się do rozwoju mowy, wpływają na zapamiętywanie doświadczeń stanowiących podstawę tzw. języka wewnętrznego i stymulują proces rozumowania. Zabawa klockami zwiększa aktywizację pamięci i wyobraźni, przyczynia się do rozwoju myślenia produktywnego.

Opracowała: Halina Mikołajczak